خبرگزاری هرانا – آنچه در پی می‌آید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی خرداد ماه ۱۴۰۱ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروه‌های مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمی‌تواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به‌صورت سالانه گزارش مفصل‌‌تر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر میکند.
خلاصه آنچه گذشت:
اخبار نقض حقوق بشر در خرداد ماه ۱۴۰۱، با قریب به ۹۷ مورد اعدام، محکومیت‌های متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استانهای مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آنها به احراز رسیده است
اعدام
خرداد ماه با قریب به ۹۷ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بین‌المللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویداد ها در این باره میتوان به اجرای حکم اعدام فیروز موسی لو، زندانی سیاسی در زندان ارومیه اشاره کرد. آقای موسی لو پیشتر توسط دادگاه انقلاب ارومیه از بابت اتهام “محاربه از طریق عضویت در یکی از احزاب مخالف نظام” به اعدام محکوم و حکم صادره در زندان به وی ابلاغ شده بود.
در ماه سپری شده، حکم اعدام محمد سرخ رو و عباس کمالی و مصدق ملاحی در زندان میناب، لادن ملاسعیدی در زندان قرچک ورامین، علی منتظری، وحید میان‌آبادی، عباس بی طرفان، علی نصرتی، غلامحسین زینالی و رامین عرب در زندان رجایی شهر کرج، اسمائیل (سخی) زاروزهی، امین الله براهویی (نارویی)، ثناءالله بهادرزهی (نارویی) و رسام پودینه و نادر گرگیج در زندان زابل، حمیدالله صحرایی(کوهی) در زندان چابهار، یونس جهانتیغ، علی کی‌خواه و علی لک‌زایی در زندان گرگان، قلیچ شکوهی و وحید بهمرام در زندان مرکزی ارومیه، خسرو تارک و کمال بیانی راد در زندان ایلام، اصغر (حمید) حبیبی در زندان خلخال، حجت آسیابانی و سجاد تکرویدر زندان اردبیل، محمد کیانی ده‌کیانی در زندان دیزل آباد کرمانشاه و دوازده زندانیدر زندان زاهدان به اجرا درآمد.
به علاوه، دو مرد در تهران در پرونده هایی جداگانه از بابت اتهام قتل همسر و برادر و یک متهم به قتل دو طلبه در مشهد به اعدام محکوم شدند.
افزون بر این، ایمان سبزیکار متهم به قتل علی اکبر رنجبر، یکی از ماموران نیروی انتظامی، برای دومین بار توسط شعبه اول دادگاه کیفری استان فارس به اعدام محکوم شد.
در این ماه، نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران با انتشار گزارشی به مقایسه تطبیقی اجرای احکام اعدام در ایران در خردادماه سال جاری در مقابل آمارهای اجرای حکم اعدام در ماه گذشته و نیز مدت مشابه در سال قبل پرداخته است. از آغاز خردادماه تاکنون دستکم ۹۷ زندانی در زندان های سراسر کشور اعدام شده اند که حداقل ۳۰ تن از آنان در خصوص جرائم مرتبط با مواد مخدر بازداشت و به اعدام محکوم شده بودند.
بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمی‌شوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” می‌خوانند.
آزادی اندیشه و بیان
در خرداد ماه، بسان گذشته بازداشت متهمان بصورت متعدد گزارش شد که از میان این گزارشات میتوان به بازداشت مریم کریم بیگی و رسول باقری در تهران، پیمان سکوتی در کوچصفهان، سجاد شکری در کرج، اکبر حسینی در مرند، مجتبی آذری در اسلامشهر، وحید هروآبادی در مرز بازرگان، مهدی طیبی در بهبهان، میلاد افتخاریدر لارستان، سیاوش امامی درآمل، خدایار رمضانی در گچساران، واله زمانی در ارومیه، هشت شهروند در نظرآباد، کهگیلویه و بویراحمد، استان مرکزی و قائمشهر و ۱۲۰ گردشگر در جنگلهای نکا اشاره کرد.
در ماهی که گذشت و در پی فروریختن برج متروپل در آبادان، شماری از شهروندان در شهرهایی از جمله آبادان، اهواز، شاهین شهر، شهر ری، اندیمشک و خرمشهر در اعتراض به عدم رعایت نکات ایمنی در ساخت این سازه و کوتاهی نهادهای نظارتی، کمبود امکانات در جریان عملیات امداد و نجات و بی تفاوتی مسئولین عالی رتبه در تهران علیرغم کشته شدن دهها شهروند در این حادثه، تجمعاتی اعتراضی برگزار کردند. در جریان این اعتراضات دهها شهروند معترض بازداشت شدند و همچنین در برخی نقاط، اعتراضات مسالمت آمیز شهروندان با دخالت قوای انتظامی به خشونت کشیده شد. از میان افراد بازداشت شده میتوان به بازداشت على فرطوسى، عقیل عمورى، محمد فرطوسى، حمید فرطوسى و سیدکریم دنیناوی، روناک رضایی، نجم جنامی، محمد صویلات و آرش قلعه‌گلاب اشاره کرد.
در ماه سپری شده محکومیت های متعددی صورت گرفت که از این تعداد می توان به محکومیت علی یونسی و امیرحسین مرادی هر یک به ۱۶ سال حبس تعزیری، میثم کاظمی به ۲۲ ماه حبس تعزیری، خالد سیف پناهی به ٩١ روز حبس تعلیقی، محمدرضا مراد بهروزی به یک سال حبس تعزیری و پرداخت ۱۰میلیون تومان جزای نقدی، سامان میرکی به ۲ سال حبس تعلیقی و ۶ ماه حبس تعزیری، حجت عصمت زاده به تحمل ۵۰ ضربه شلاق و ۲ سال و ۶ ماه حبس تعزیری، مهدی محمودیان به چهار سال حبس تعزیری به اضافه دو سال محرومیت از فعالیت‌های رسانه‌ای (اعم از تحریری، سمعی و بصری)، مصطفی نیلی به چهار سال حبس تعزیری و دو سال محرومیت از فعالیت‌های رسانه‌ای و همچنین دو سال محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت، آرش کیخسروی به دو سال حبس تعزیری، یک سال محرومیت از وکالت و یک سال محرومیت از فعالیت رسانه‌ای، محمدرضا فقیهی به شش ماه حبس تعزیری و مریم افرافراز به ۹۵ روز حبس تعزیری اشاره کرد.
طبق قانون، قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند، مگر آن که دلایل کافی داشته باشد. اگرچه ممکن است کسی که در مظان اتهام قرار گرفته است، پس از پایان دادرسی، تبرئه شود، اما همین زدن برچسب اتهام به دیگری باید دلیل داشته باشد. قاضی در صورت سهل‌انگاری در این مورد، خود مشمول محکومیت انتظامی میشود. اما در این حیطه معیارهای مراجع قضایی ایران متناقض با موازین حقوق بشری است.
از این قرار، احمدرضا حائری و علیرضا آقامیرزایی به دادسرای اوین، سوری بابائی چگینی به دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان محمدیه، مجتبی نایری، پیمان پورداد، محمد ابوالحسنی و محمود علی نقی و حسین خیری به دادگاه انقلاب تهران، مهران قره باغی و مجید خادمی به دادگاه انقلاب بندرماهشهر و رضا شرفخانی، حمید واحدی و حسین محمودی به پلیس امنیت واقع در مشهد، اراک و قم احضار شدند.
همچنین، امین و آرمان انصاری فر، محمد ایران نژاد، مجید رضایی و رقیه بیگدلیجهت اجرای حکم حبس احضار شدند.
گفتنی است، مهدی سلیمی، یوسف امینی، عزیز قادرتاج، ریبوار چارکداری، فرهاد معروفی، کمال قویتاسی، سلیم شریفی، مسلم قادرپور، یاشار توحیدی، جلال قادری زاد و ملیحه جعفری جهت تحمل حبس بازداشت و راهی زندان شدند.
در ماهی که گذشت، جمشید شارمهد، مصطفی نیلی، زهرا رحیمی خامنه، سعید و احسان رضایی، حبیب اسیود و سعید مدنی در مراجع قضایی محاکمه شدند.
در خرداد ماه، منازل میلاد افتخاری، احمدرضا حائری و مریم کریم بیگی مورد تفتیش ماموران قرار گرفت.
همینطور، حکم انحلال جمعیت امداد دانشجویی-مردمی امام علی توسط شعبه ۲۸ دادگاه تجدید نظر استان تهران تایید شد. جمعیت امام علی با انتشار بیانیه ای در این خصوص نوشت “پس از صدور رای بدوی و درخواست تجدیدنظر از سمت جمعیت امام علی، قاضی مربوطه تصمیم بر ارجاع امر به هیات کارشناسان گرفته و مبلغ ۱۵ میلیون تومان توسط جمعیت برای انجام قرار کارشناسی پرداخت گردید. اما نه تنها اجرای این قرار صورت نگرفت و هیچ اظهار نظری از سوی کارشناسان مربوطه در پرونده موجود نیست، بلکه دادنامه حاوی نظرات غیر کارشناسی در برخی موضوعات و متضمن ادعاهای کارشناسی نشده و اثبات نشده است.”
در ضمن، روز دوشنبه ۲۳ خرداد، مدیر مسئول و نویسنده پایگاه خبری “مبارز” از بابت اتهامات “نشر اکاذیب، افترا و توهین” توسط دادگاه مطبوعات مجرم شناخته شدند.
از سویی دیگر، پرونده رضا شرفخانی، دبیر کانون و کمیته پیگیری غرامت جنگ ایران و عراق، با تصمیم شعبه ۳ شورای حل اختلاف مشهد به دادسرا اجرا شد. این پرونده با شکایت بنیاد شهید و امور ایثارگران گشوده شده است.
همچنین، برای محمدرضا محبوب فر، عضو انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، به اتهام “نشر اکاذیب بدون سند” پرونده قضایی تشکیل شد. این پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی، در مصاحبه با یک خبرگزاری داخلی گفته بود “به استناد آمار مراکز درمانی و مددکاران اجتماعی، طی ۱۰ روز حدود ۵ هزار نوزاد در خیابان های شهرهای مختلف کشور رها شده‌اند”.
گفتنی است، نعمت احمدی حقوقدان، وکیل دادگستری و عضو هیات علمی واحد مرکز دانشگاه آزاد اسلامی از اخراج خود با امضای سرپرست معاونت امور آموزشی خبر داد.
به علاوه، شماری از مجروحان جنگ ایران و عراق، روز شنبه ۲۱ خرداد، در اعتراض به احضار کاویان کریمی از دیگر مجروحان این جنگ به شعبه ۱ بازپرسی دادسرای اوین، در مقابل ساختمان این مرجع قضایی، دست به تجمع اعتراضی زدند. اعتراض این شهروندان با حضور نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد. ماموران تعدادی از حاضرین در محل را با توسل به ضرب و شتم بازداشت و به کلانتری ۱۰۱ تجریش تهران منتقل کردند.
همینطور، روز سه شنبه ۳۱ خردادماه، گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد در رابطه با وضعیت حقوق بشر در ایران (محدوده زمانی ۱۱ ژوئن ۲۰۲۱ تا ۲۰ مارس ۲۰۲۲) منتشر شد. دبیرکل سازمان ملل در این گزارش ضمن انتقاد از طرح موسوم به “جوانی جمعیت” و پیامد های آن در جامعه، نسبت به مواردی چون افزایش آمار اعدام، برخورد قضایی با معلمان، کارگران و بازنشستگان معترض، تداوم قتل کولبران و سوختبران و مرگ زندانیان به دلیل عدم رسیدگی پزشکی ابراز نگرانی کرده است.
در ضمن، علی سلیمانی، زندانی سیاسی سابق و از بازداشت شدگان اعتراضات آبان ۹۸ به دلیل آنچه که در سایت اسنپ، “تأیید نشدن صلاحیت توسط ناجا ” درج شده است، از اشتغال در سایت مذکور محروم شد. آقای سلیمانی که هم اکنون که با مشکلات معیشتی مواجه است، به دلیل آنچه که “سوء پیشینه” عنوان شده موفق به استخدام در هیچ شرکتی نشده است.
زندان
در این ماه، یک زندانی در زندان رجایی شهر کرج با هویت جواد امیرخانی طوسی، حدودا ۷۰ ساله در پی عدم رسیدگی پزشکی و تعلل در اعزام به بیمارستان جان خود را از دست داد.
در ماهی که گذشت، یک زندانی در واحد ۲ زندان قزل حصار کرج دو بار از طریق خوردن قرص اقدام به خودکشی کرد.
همینطور، روز جمعه ۶ خردادماه، یک زندانی در زندان بیرجند به نام گل آقا نارویی بر اثر ایست قلبی جان خود را از دست داد.
در ضمن، عباس واحدیان شاهرودی در زندان وکیل آباد مشهد، اسماعیل عبدی و یاسمن آریانی در زندان کچویی کرج، شفیع محمدنژاد، خضر قادری‌آذر و اسماعیل محمدپور در زندان نقده، مریم اکبری منفرد در زندان سمنان، کمال شریفی در زندان میناب، حمزه درویش در زندان لاکان رشت و شکیلا منفرد در زندان قرچک ورامین دوران محکومیت خود را بدون رعایت اصل تفکیک جرائم سپری می کنند.
از طرفی، وحید افکاری، زندانی سیاسی کماکان در زندان عادل آباد شیراز در بند عبرت که از آن به عنوان بند دربسته نیز یاد میشود، نگهداری می شود. با وجود پیگیری ها و درخواست های مکرر آقای افکاری و خانواده وی با کارشکنی مسئولان و علیرغم وعده دادستان از انتقال این زندانی به بند سیاسی جلوگیری شده است.
همچنین، عبدالرسول مرتضوی، زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج و اسکندر لطفی، عضو بازداشتی هیات مدیره انجمن صنفی معلمان مریوان در زندان اوین در یکی از سلول های انفرادی نگهداری میشوند.
گفتنی است، یاسمن مدنی فرزند سعید مدنی، نویسنده و جامعه شناس بازداشتی، از انتقال پدرش از سلول انفرادی بند ۲۰۹ زندان اوین به سلولی عمومی در این بند، خبر داد. به گفته خانم مدنی تاکنون وکلا امکان و اجازه ورود به پرونده پدرش را نداشته اند. آقای مدنی تفهیم اتهام شده و مسئولان بازپرسی دادسرای اوین به آنها اعلام کرده اند روند بازجویی دو تا سه ماه دیگر ادامه خواهد داشت.
در ماه سپری شده، کیوان رشوزاده در زندان ارومیه و جعفر ابراهیمی، محمد حبیبی و رسول بداقی در زندان اوین به سلول های انفرادی منتقل شدند.
از طرفی، ولی محمد ریگی (گنگوزهی) و نصیر محمدانی و عیسی (نام خانوادگی نامشخص) در زندان زاهدان، لادن ملاسعیدی در زندان قرچک ورامین، حمیدالله صحرایی(کوهی) در زندان چابهار، قلیچ شکوئی، محمدرضا قربانی و وحید بهمرام در زندان ارومیه، سه زندانی در زندان زابل و شش زندانی در زندان رجایی شهر کرج جهت اجرای حکم اعدام به سلول انفرادی منتقل شدند.
گفتنی است، محمد شریفی مقدم، مصطفی عبدی و عباس دهقان، سه درویش گنابادی، در سالن ۲ اندرزگاه ۲ تیپ ۵ زندان تهران بزرگ و در یک اتاق با محدودیتهای مضاعف در تردد و ارتباط با بخشهای دیگر زندان نگهداری می شوند.
همینطور، محی الدین ابراهیمی، زندانی سیاسی محکوم به اعدام، روز دوشنبه ۲ خرداد ماه، از بند زندانیان سیاسی زندان ارومیه به بازداشتگاه اطلاعات سپاه و روز چهارشنبه ۴ خردادماه، از بازداشتگاه اطلاعات سپاه به زندان ارومیه بازگردانده شد.
همچنین، زندانیان محبوس در زندان قرچک ورامین (ندامتگاه شهرری) که همچنان از ابتدایی ترین حقوق خود در زندان از جمله برخورداری از آب آشامیدنی سالم و خوراک مکفی محروم هستند، طی روزهای اخیر با سرازیر شدن فاضلاب در کف سالن ها مواجه شدند. این امر در کنار گرمای هوا و نبود سیستم تهویه، موجب هجوم حشرات و ایجاد مشکلات تنفسی برای زندانیان محبوس در این بندها شده است.
در خرداد ماه، تایید ابتلای تعدادی از زندانیان در زندان قرچک ورامین به بیماری سل، موجب افزایش نگرانی خانواده زندانیان محبوس در این زندان شده است. مبتلایان به این بیماری در کنار سایر زندانیان نگهداری میشوند و تاکنون اقداماتی برای جلوگیری از شیوع این بیماری در زندان عملی نشده است.
در ضمن، طی روزهای اخیر در پی فروش مواد غذایی فاسد در فروشگاه زندان قزل حصار کرج تعدادی از زندانیان دچار مسمومیت غذایی و راهی بهداری شدند.
برخی زندانیان در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان به ناچار برای شنیده شدن دادخواهی‌شان دست به اعتصاب غذا می‌زنند.
در خرداد ماه، کیوان رشوزاده و محمود حسینی در زندان ارومیه، ناظم بریهی در زندان شیبان اهواز، اسکندر لطفی در یکی از بازداشتگاه های امنیتی سنندج، ارکان پالانی جاف در زندان رجایی شهر کرج، رضا شهابی در زندان اوین و خالد عبداللهی، سلیمان عبدی، احمد قادری، آمانج امینی، زاهد مرادی، اسماعیل ریحانی، حسام خاکپور، طاهر حامدی، محسن شکوهی و حسن رحیمیان در زندان سقز دست به اعتصاب غذا زدند.
گفتنی است، ارکان پالانی جاف زندانی سنی مذهب محبوس در زندان رجایی شهر کرج، که با دوختن لب‌هایش اقدام به اعتصاب غذا کرده بود، روز دوشنبه ۳۰ خردادماه، توسط پرسنل زندان مورد ضرب و شتم قرار گرفته است. پرسنل زندان با ضرب و شتم اقدام به باز کردن لب‌های دوخته شده این زندانی کردند. آقای پالانی با وحود حال نامساعدش همچنان در اعتصاب غذاست و ۱۰ کیلوگرم وزن از دست داده است.
در ضمن، مجتبی آذری، شهروند ساکن اسلامشهر که در جریان اعتراضات اخیر مردمی بازداشت شده بود، با پایان مراحل بازجویی به زندان تهران بزرگ منتقل شد. یک منبع مطلع در خصوص وضعیت این شهروند به هرانا گفت: “مجتبی آذری در دوران بازداشت و بازجویی توسط ماموران آگاهی اسلامشهر به شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته و تمام بدنش پر از جای زخم است و به سختی قادر به صحبت کردن است.”
همچنین، هوشنگ رضایی، زندانی سیاسی از زندان رجایی شهر کرج به زندان نهاوند تبعید شد. آقای رضایی دوران محکومیت ۱۵ ساله خود را سپری می کند.
همینطور، فرشید کریمی در بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج، شعبان محمدی و مسعود نیکخواه، حسن سعیدی، اسکندر لطفی، ریحانه انصاری، رضا شهابی، آنیشا اسداللهی و کیوان مهتدی، محمد حبیبی، رسول بداقی و جعفر ابراهیمی و سجاد شکری در زندان اوین، ساسان ضرغام پور، نوروزعلی رشیدی و داوود ملک حسینی در زندان یاسوج، احمد (یوحنا) سرپرست، ایوب (فرزین) پوررضازاده و مرتضی حاجب مشهود کاری و پیمان سکوتی در زندان لاکان رشت، کریم پزشکی و سعید رشیدی در زندان سنندج، مژگان باقری در بازداشتگاه امنیتی شیراز، جواد لعل محمدی در زندان وکیل آباد مشهد و محمود حسینی در زندان ارومیه در بازداشت و بلاتکلیفی بسر میبرند.
در ضمن، امیرحسین مرادی و علی یونسی دانشجویان بازداشتی دانشگاه صنعتی شریف، با گذشت بیش از دو سال از زمان بازداشت، کماکان در بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به بند ۲۰۹ زندان اوین به سر می برند. نگهداری آنان در سلولهای بند امنیتی ۲۰۹ در حالی صورت می گیرد که هر یک به تازگی به ۱۶ سال حبس محکوم شده اند و قانونا دلیلی برای نگهداری آنان در شرایط امنیتی وجود ندارد.
گفتنی است، کیوان صمیمی، سردبیر نشریه ایران فردا محبوس در زندان سمنان، روز چهارشنبه ۲۵ خردادماه، به دلیل عدم دریافت ابلاغیه کتبی از همراهی با نیروهای امنیتی جهت اعزام به تهران امتناع کرد.
از طرفی، حبیب‌الله لطیفی زندانی سیاسی محکوم به حبس ابد، پانزدهمین سال از محکومیت خود را بدون چشم‌اندازی از آزادی و محروم از ملاقات، در زندان سنندج سپری میکند.
همچنین، عباس واحدیان شاهرودی، نویسنده، معلم و فعال مدنی در زندان وکیل آباد مشهد از تاریخ ۲۶ خردادماه ممنوع الملاقات و تماس تلفنی شده است.
حق درمان و رسیدگی پزشکی همواره از مهمترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار می‌رود.
از این قرار، فرهاد فهندژ، زرتشت احمدی راغب، سید شهاب حسینی، ارکان پالانی جاف، مهدی مسکین نواز، سعید اقبالی و ارژنگ داوودی در زندان رجایی شهر کرج، طاهر قدیریان، ژیلا کرم زاده مکوندی، رضا مهرگان، ناهید تقوی و روزبه مشکین خطدر زندان اوین، اکبر فراجی، اکبر باقری، شاپور احسانی راد و علیرضا فرشی و وحید باقری در زندان تهران بزرگ، خالد پیرزاده در زندان شیبان اهواز، فریبا اسدی در زندان قرچک ورامین، ایوب اسدی در زندان کاشمر، کمال شریفی در زندان میناب، عباس واحدیان شاهرودی و هاشم خواستار در زندان وکیل آباد مشهد، اسماعیل عبدیدر زندان کچوئی کرج، حمزه درویش در زندان لاکان رشت و فاتح مجیدی در بازداشتگاه اداره اطلاعات بانه از دریافت خدمات درمانی محروم بودند.
با وجود خطرهای موجود، محرومیت زندانیان عقیدتی و سیاسی از اعزام به مرخصی به وفور گزارش شده است که از مهمترین آنها میتوان به مریم اکبری منفرد در زندان سمنان، سید شهاب حسینی، سعید اقبالی و ارژنگ داوودی در زندان رجایی شهر کرج، ناهید تقوی، طاهر قدیریان، ژیلا کرم زاده مکوندی، روزبه مشکین خط و رضا مهرگان در زندان اوین، خالد پیرزاده در زندان شیبان اهواز، اسماعیل عبدی در زندان کچوئی کرج، حمزه درویش در زندان لاکان رشت، هوشمند علیپور در زندان سنندج و هاشم خواستار در زندان وکیل آباد مشهد اشاره کرد.
اقلیت های ملی و مذهبی
اتنیک ها در خرداد ماه نیز زیر فشار فزاینده بازداشت‌ها و احضارها بودند.
در این ماه، خالد قربانی در کامیاران، جعفر اسماعیل زاده، سیما علیپور و داود درخشان و اکبر جهانی در تبریز، ریبوار محمودی و ایرج رحیم زاده در مریوان، اکبر ابولزاده در اهر، خالد محمدسوری و واحد حمزه در بوکان، شاپور مرادی در سنندج، دیار عباسی در مهاباد و ارشاک رئوف گنبدی در ارومیه بازداشت شدند.
لازم به ذکر است، حجت عصمت زاده به دادگاه کیفری نقده، کاویان کریمی به دادسرای اوین، ایوب و داوود شیری به دادسرای عمومی و انقلاب تبریز، دیار عباسیبه اداره اطلاعات مهاباد، خلیل عینی به اداره اطلاعات اشنویه، بهزاد پاشازاده به ستاد خبری اطلاعات ارومیه و خالد محمدسوری به اداره اطلاعات بوکان احضار شدند.
گفتنی است، بهزاد پاشازاده، دیار عباسی و خلیل عینی پس از احضار، برای ساعاتی مورد بازجویی قرار گرفتند.
همچنین، عباس لسانی، فعال ترک (آذربایجانی) توسط شعبه اول دیوان عالی کشور به ۸ سال حبس و دو سال اقامت اجباری در شهرستان یزد محکوم شد.
اعمال فشار و تهدید اقلیت‌های مذهبی در این ماه نیز ادامه داشت.
در خرداد ماه، سیاوش حیاتی سخنگوی مجمع مشورتی فعالان مدنی یارسان در صحنه و عبدالحکیم فاروقی شهروند اهل سنت در بیرجند بازداشت شدند.
در ماهی که سپری شد، ژوزف شهبازیان، سالار اشراقی مقدم، فرهاد خزایی، سمیه صادق، معصومه قاسمی، مینا خواجوی قمی و ملیحه نظری مجموعا به ۲۸ سال حبس، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی و ممنوعیت خروج از کشور و یکتا فهندژ سعدی، لالا صالحی، بهاره نوروزی، رضوان یزدانی، مژگان غلامپور، نبیل تذهیب، صهبا مصلحی، بهنام عزیز پور، اسماعیل روستا، رامین شیروانی، سعید حسنی، مریم اسلامی، پریسا روحیزادگان، مرجان غلامپور، شادی صادق اقدم، عهدیه عنایتی، ثمره آشنایی، نسیم کاشانی نژاد، صهبا فرحبخش، نوشین زنهاری، مهیار سفیدی، ورقا کاویانی، شمیم اخلاقی، فرزاد شادمان، فربد شادمان و سروش ایقانی مجموعا به ۸۵ سال حبس، تبعید و منع خروج از کشور محکوم شدند.
گفتنی است، محکومیت انوشاوان آودیان، شهروند مسیحی و عباس سوری و مریم محمدی دو نوکیش مسیحی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران عینا تایید شد. پیشتر انوشاوان آودیان در دادگاه بدوی به تحمل ۱۰ سال حبس، پرداخت جزای نقدی و محرومیت از حقوق اجتماعی، عباس سوری و مریم محمدی به پرداخت ۵۰ میلیون تومان جزای نقدی و محرومیت های اجتماعی محکوم شده بودند.
در ضمن، درخواست اعاده دادرسی پرونده انوشاوان آودیان و عباس سوری شهروندان مسیحی، در دیوان عالی کشور ثبت شد.
همینطور، جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات ۷ شهروند مسیحی به نامهای ژوزف شهبازیان، سالار اشراقی مقدم، فرهاد خزایی، سمیه صادق، معصومه قاسمی، مینا خواجوی قمی و ملیحه نظری، توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران برگزار شد.
همچنین، پنج شهروند بهایی به نام های برهان اسماعیلی، مریم بشیر، فرانک شیخی، مینو بشیر و درنا اسماعیلی با دریافت ابلاغیه ای جهت تحمل دوران محکومیت خود به واحد اجرای احکام دادسرای برازجان احضار شدند.
در ضمن، ثمین احسانی، هایده رام، امین ذوالفقاری و فردین ندافیان قمصریشهروندان بهائی جهت تحمل حبس راهی زندان شدند.
به جز این، در ادامه افزایش فشار بر شهروندان بهائی در ایران، روز یکشنبه ۱۵ خردادماه تعدادی از این شهروندان در مراجعه به آرامستان بهائیان تهران (گلستان جاوید) با اعمال محدودیت های جدیدی مواجه شدند. این مکان در جوار گورستان خاوران متعلق به اعدام شدگان زندانیان سیاسی در دهه شصت قرار دارد. در هفته‌های اخیر دیوارهای بتنی در اطراف محوطه گورستان این بخش گورستان خاوران نصب شده بود.
همینطور، بر اساس اعلام فرمانده انتظامی استان سیستان و بلوچستان، روز ۹ خردادماه، محمد کریم حملی “امام جمعه” اهل سنت مسجد روستای گوازدر بخش کلات، در یکی از محورهای شهرستان سرباز در پی یک حمله مسلحانه کشته شد.
حقوق کودک
برای برخی از نوجوانان، هنگامی که رشد و بلوغ طبیعی آنها با وقایع ناراحت کننده ای همراه شود، ممکن است برای آنها بسیار سخت و تحمل ناپذیر باشد. احساسات بسیار قوی همراه با ترس، استرس، سردرگمی، عدم اطمینان، فشار برای موفقیت و همچنین بدست آوردن توانایی فکر کردن در مورد اتفاقات به روش جدید برتوانایی حل مسئله و نحوه تصمیم گیری نوجوانان تاثیر می گذارد، و گاهی این فشارها ذهن خام و بی تجربه ی کودک را به سمت خودکشی برای رهایی از موقعیت مذکور سوق می دهد. سهم نوجوانان ایرانی از خودکشی‌های سالانه از سوی سازمان پزشکی قانونی بیش از ۷ درصد اعلام شده است.
در ماهی که گذشت، یک کودک ۱۲ ساله در مریوان، یک نوجوان ۱۷ ساله در تهران، یک نوجوان در بوکان و یک کودک ۱۱ ساله در دهگلان از طریق حلق آویز کردن دست به خودکشی زده و جان خود را از دست دادند.
همچنین، ظهر روز دوشنبه دوم خرداد، در حادثه ریزش ساختمان متروپل آبادان پنج دانش آموز جان خود را از دست دادند.
همینطور، یک دختر ۱۷ ساله کارآموز شرکت مسافرتی هوایی در مشهد که توسط مدیر آن شرکت مورد تجاوز قرار گرفته بود، اقدام به خودکشی کرد.این دختر هم اکنون در بیمارستان بستری است.
گفتنی است، در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط نامناسب کار، یک کودک کار در زاهدان حین انجام کار دچار حادثه شده و جان خود را از دست داد.
به علاوه، مردی در شهرستان باروق واقع در استان آذربایجان غربی به اتهام قتل همسر، کودک ۱۱ ساله خود و مادر همسرش بازداشت شد. وی همچنین متهم است زنی که در همسایگی آن ها زندگی می کرده است را به قتل رسانده و پسر وی را نیز با ضربات چاقو به شدت مجروح کرده است.
همینطور، روز یکشنبه ۲۹ خرداد، یک کودک ۶ ساله توسط نامادری خود، به قتل رسید. این زن جوان هم اکنون در بازداشت به سر میبرد.
به علاوه، سرپرست معاونت حقوق عامه دادستانی مرکز سیستان و بلوچستان، از بازداشت یک ناپدری متهم به کودک آزاری در شهرستان زاهدان خبر داد. به گفته وی، ویدئوی این واقعه توسط مادر کودک فیلمبرداری و در فضای مجازی منتشر شده است که پرونده وی نیز جهت تکمیل مراحل و صدور حکم، در دستور قضایی قرار دارد.
در ضمن، دو متهم به تجاوز به یک دختر نوجوان ۱۵ ساله در تهران، توسط دادگاه کیفری یک این استان محاکمه شدند.
از طرفی، دو نوزاد در محله نازی آباد تهران و در یکی از باغهای اطراف شهر گراشواقع در استان فارس رها شدند.
به جز این، روز جمعه ۲۰ خرداد، یک زن در مشهد، کودک ۳ ساله خود را از پشت بام یک ساختمان چهار طبقه به پایین پرت کرده و او را به قتل رساند. این زن برای بررسی سلامت روانی در بیمارستان روان پزشکی ابن سینای مشهد بستری شد.
از سوی دیگر، یک نوجوان ۱۴ ساله در روستای دهنو از توابع شهرستان ارسنجان، یک کودک ۷ ساله در منطقه صنعتی گرگاب واقع در استان اصفهان و یک نوجوان ۱۳ ساله در روستای مرادخانلو از توابع شهرستان ساوه در استخر کشاورزی سقوط کرده و جان خود را از دست دادند.
همینطور، با حکم دادگاه تجدیدنظر آذربایجان شرقی، اداره ثبت احوال ملزم به صدور شناسنامه با نام انتخابی «تورکای» شد. اداره ثبت احوال تبریز ۴ ماه گذشته با استدلال اینکه نام “تورکای” ترویج فرهنگ بیگانه است علیه درخواست این خانواده رای صادر کرده بود.
گفتنی است، رئیس اداره پزشکی قانونی رامهرمز از توابع استان خوزستان گفت که در پی غفلت والدین، یک کودک ۴ ساله در خودرو جا مانده و پس از ساعت ها به دلیل استرس، گرما و نبود اکسیژن، جان باخت.
طی یک ماه گذشته در شهرستان دیر واقع در استان بوشهر، دو کودک زیر دو سال در پی غفلت والدینشان و غرق شدن در سطل آب کولر، جان خود را از دست دادند.
زنان
در ماهی که گذشت، روز چهارشنبه ۱۸ خرداد، یک زن توسط همسرش به دلیل اختلافات خانوادگی در سنندج با ضربات چکش به قتل رسید.
همینطور، صغری مرداسی، حدود ۳۸ ساله و مادر ۲ فرزند در یکی از روستاهای شهرستان گتوند در استان خوزستان توسط برادر شوهرش با بریدن گردنش به قتل رسید. همسر این زن نیز توسط برادرش با ضربات چاقو زخمی شده و در کما بسر میبرد. متهم به قتل پس از این اقدام متواری شده است.
در ضمن، یک زن قربانی کودک همسری و خشونت خانگی در شهرستان صومعه سرا توسط همسر خود به قتل رسید. متهم پس از بازداشت به ارتکاب جرم اعتراف کرد.
به علاوه، یک زن جوان در شهر قائمیه واقع در استان فارس، در پی اختلافات خانوادگی توسط همسرش با شلیک گلوله به قتل رسید. متهم به قتل پس از ارتکاب جرم اقدام به خودکشی کرد که با کمک عوامل امدادی به بیمارستان اعزام شده و حال عمومی وی خوب است.
همچنین، مردی که متهم است همسر خود را از طریق خفه کردن به قتل رسانده، در مشهد بازداشت شد.
افزون بر این، سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر، از ابلاغ بخشنامه مربوط به “عفاف و حجاب” توسط وزیر کشور به همه نهادها خبر داد و گفت، شاخصه‌های عفاف و حجاب برای هم مردان و هم زنان ابلاغ شده و برای عدم اجرای قانون، توجیهی پذیرفته نیست. کارشناسان بسیاری همواره مسئله امر به معروف را دخالت در حوزه شخصی زندگی افراد و متضمن رواج بی قانونی و خشونت دانسته و نسبت به آن هشدار داده اند.
به جز این، دبیر “ستاد امر به معروف و نهی از منکر” در آذربایجان‌غربی از اجرای “طرح جامع عفاف و حجاب ویژه کارکنان ادارات” و “راه‌اندازی شورای امر به معروف و نهی از منکر ویژه اصناف” در کشور خبر داد. همچنین به گفته وی، ایجاد “لشکر سایبری” در دستور کار این ستاد قرار گرفته است.
کارگران و اصناف
در ماهی که سپری شد ۲۹۴ کارگر در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار در اقصی نقاط کشور دچار حادثه شدند. ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده که رتبه بسیار پایینی است.
در خرداد ماه، عدم رعایت ایمنی کار ۲۱۵ کارگر را مصدوم و ۷۹ تن دیگر را به کام مرگ کشاند.
از اخبار مرتبط در این حوزه می توان به مرگ یک کودک کار در زاهدان، مرگ و مصدومیت ۲۰ کارگر از جمله سه کودک کار در پاوه، همدان، قزوین، بیرجند و شیراز، مرگ ۱۴ کارگر متروپل در آبادان، مرگ یک کارگر سیمبان در کرمانشاه، مرگ ۲ کارگر در تربت جام، مصدومیت ۶ کارگر در سوادکوه، مرگ و مصدومیت ۳ کارگر در تهران و گناوه، مصدومیت یک آتش نشان در آبادان، مرگ ۴ کارگر در قزوین و ارومیه، مصدومیت یک کارگر در قشم، مرگ و مصدومیت ۳ کارگردر شیراز، ارومیه و کازرون، مرگ تکنسین مصدومی اورژانس اندیمشک، مرگ و مصدومیت ۷ کارگر در دامغان، تبریز، دشتستان و رشت، مرگ یک کارگر در معدن زغال‌سنگ طبس، مصدومیت ۱۴۹ کارگر در فیروزآباد و مصدومیت ۶ آتش نشان در رشت اشاره کرد.
در خرداد ماه، یک کارگر در یاسوج، یک آبدار در کهگیلویه و یک کارگر شرکت دخانیات گلستان در گرگان دست به خودسوزی زدند.
همچنین، محمد دوانی کارگر شاغل در شرکت «پادنا پلیمر» واقع در جاده قدیم قزوین به کرج و لهراسب وحیدی کارگر ساکن شهر لنده واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد از طریق حلق آویز کردن اقدام به خودکشی کرده و جان خود را از دست دادند.
گفتنی است، روز پنجشنبه ۱۹ خرداد، کامیار فکور، فعال کارگری ، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.
همینطور، کارگران شهرداری شاهین دژ، فسا، اهر، سرابله، ایرانشهر، یاسوج و صمصامی، کارگزاران مخابرات روستایی و کارگران کارخانه شرکت کمباین‌سازی سهند تبریز، کارگران آبفای جاسک، کارگران کارخانه کیش چوب و ابنیه فنی راه آهن شمال غرب، کارگران کارخانه تولی پرس قزوین و کارکنان شرکت مشانیر از معوقات مزدی خود خبر دادند.
همچنین، شماری از کارگران واحد پوشاک شرکت سبلان پارچه اردبیل بعد از یک دوره اعتراضات صنفی، اجازه‌ی ورود به محل کار خود را ندارند و همچنان بلاتکلیف هستند.
در ضمن، رئیس هیئت مدیره انجمن کارگران ساختمانی آبادان از عدم بیمه بودن ۱۲ نفر از ۱۷ کارگر حادثه دیده در متروپل خبر داد.
به علاوه، عثمان اسماعیلی فعال کارگری اهل سقز، با دریافت ابلاغیه ای به دادگاه انقلاب این شهر احضار شد.
اگر چه که کارگر و کار انجام شده توسط او، دارای منزلت و جایگاه بسیار بالایست، ولی متاسفانه این جایگاه مورد توجه مسئولین، کارگزاران و کارفرمایان قرار نمی گیرد و در بسیاری از مواقع، این قشر ضعیف جامعه موفق به اخذ معوقات مزدی و رسیدن به مطالبات حداقلی خود نمی شوند، و یا بدون دلایل موجه از کار اخراج و یا تعدیل میشوند. به همین خاطر در بسیاری از موارد برای تحقق خواسته های خود ایجاد تجمعات اعتراضی را برمی گزینند.
در خرداد ماه، دستکم ۲۳۳ تجمع اعتراضی برگزار شد که از مهمترین آنها میتوان به تجمع اعتراضی رانندگان بازنشسته خطوط بی آرتی، کارگران شرکت های زیر مجموعه هلدینگ داروگر، کشاورزان خرم آباد، شادگان و لنجان، دامداران و کشاورزان قهدریجان، آتش‌نشانان سازمان آتش‌نشانی و‌خدمات ایمنی شهرداری تبریز، کارگران شهرداری خرمشهر، یاسوج و شوش، کارگران شرکت صنایع آذرآب، کارگران مجتمع کشت و صنعت کارون شوشتر، کارگران شرکت صنایع شیشه آذر تبریز، دامداران در مهران، کارگران مدت موقت وزارت نفت در تهران، کامیونداران در تهران، کارگران شرکت «تولی پرس» در شهر الوند و آبداران استان کهگیلویه و بویراحمد اشاره کرد.
بعلاوه، رانندگان اسنپ در تهران، کارگران شهرداری خرمشهر، کارگران داربست بند شاغل در پتروپالایش کنگان و همچنین فاز ۹ و ۱۰ میدان نفتی عسلویه و رانندگان خودروهای استیجاری شهرداری ارومیه و رانندگان شرکت نگین پخش مشهد دست به اعتصاب زدند.
افزون بر این، بازنشستگان تامین اجتماعی در شهرهای اهواز، زنجان، بندرعباس، شوش، کرمانشاه، آبادان، کرمان، شوشتر، تهران و همچنین در دو استان گیلان و آذربایجان شرقی، معلمان و فرهنگیان شاغل و بازنشسته در۳۷ شهر، بازنشستگان شبکه بانکی سراسری در تهران و کارکنان شرکت حمل و نقل بین المللی جمهوری اسلامی، کارورزان بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران، معلمان پیش دبستانی در اهواز، اعضای انجمن صنفی فرهنگیان شاغل و بازنشسته کرمانشاه، کارکنان مخابرات منطقه ای ایلام، اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، اعضای شرکت تعاونی مسکن دانشگاه علوم پزشکی زنجان، پزشکان در تهران، کارورزان بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران و بازنشستگان و کارکنان شرکت مخابرات زنجان تجمع کردند.
همچنین، شماری از کسبه و بازاریان بصورت جداگانه در شهرهای تهران، ایلام، فسا و اراک، کازرون و نورآباد ممسنی، کوهچنار، یزد، اصفهان، هندیجان و لنجان در اعتراض به اعمال مالیات های سنگین و وضعیت معیشتی نامناسب خود، دست به اعتصاب زدند.
در خرداد ماه، کوکب بداقی، عزیز قاسم زاده، محمود صدیقی پور، انوش عادلی، جواد سعیدی، خالد عبداللهی، محمد فتاحی، طاهر قادر زاده، سلیمان عبدی، عزیز مرزی، احمد قادری، کیوان محمدی، حسین محمدی، لقمان الله مرادی، خالد شیخی، صلاح‌‌الدین حسینی، قادر یثرابی، مرضیه طلایی، آمانج امینی، زاهد مرادی، انور فرج زاده، آوات رضوی، اسماعیل ریحانی، طاهر حامدی، کیوان احمدی، صلاح سرخی، محمدرضا بهنام نژاد، علی صادقی نژاد، محمود صابونی، محمود زمانی، حمید فرخ امینی، ستار زارعی، سیدمجتبی ابطحی، روح الله قدیمی، تحسین مصطفی، سیوان سلیمانی، آرام قادری، هیوا قریشی، کاوه محمدزاده، امید شاه محمدی، عثمان رضایی، پرویز احسنی، صلاح حاجی میرزایی، محمدرضا مرادی، غیاث نعمتی و پرویز عینی، آقایان (نام کوچک نامشخص) لاجوردی و نهالی، آقای (نام کوچک نامشخص) صیادی، آقای (نام کوچک نامشخص) افتخاری و خانم ها (نام کوچک نامشخص) رزنی و کاظمی، بهنام محمدی، ایرج راهنما، ناصر موسوی، مهدی فتحی، محمود ملاکی و محسن عمرانی، حسام الدین مظلومی و رضا طهماسبی بازداشت شدند.
همینطور، سیوان سلیمانی و تحسین مصطفی به اداره اطلاعات مریوان، احمد تقوی به دادگاه کیفری ابهر و تیمور باقری کودکانی، تهماسب سهرابی و انوش عادلی، یدالله بهارستانی، غلامرضا اکبر زاده باغبان به دادسرای عمومی و انقلاب احضار رشت شدند.
همچنین، تیمور باقری کودکانی، طهماسب سهرابی و انوش عادلی، یدالله بهارستانی، غلامرضا اکبر زاده باغبان، صلاح آزادی و صفر رمضانی و احسان اسدی در مراجع قضایی محاکمه شدند.
همینطور، رئیس پلیس نظارت بر اماکن عمومی البرز گفت که با واحدهای صنفی که در مراسم مربوط به شادی، “حجاب و شئون اسلامی” را رعایت نمیکنند برخورد خواهیم کرد و پلمب طویل‌المدت در انتظار آنها است.
در ضمن، یک واحد اقامتی در روستای گردشگری فیلبند از توابع بابل به دلیل آنچه “کشف مشروبات الکلی و اختلاط زن و مرد” عنوان شده، پلمب شد.
به جز این، دبیر “ستاد امر به معروف و نهی از منکر” در آذربایجان‌غربی از اجرای “طرح جامع عفاف و حجاب ویژه کارکنان ادارات” و “راه‌اندازی شورای امر به معروف و نهی از منکر ویژه اصناف” در کشور خبر داد. همچنین به گفته وی، ایجاد “لشکر سایبری” در دستور کار این ستاد قرار گرفته است.
بهداشت و محیط زیست
در این ماه، بنابر اعلام فرماندار شهرستان بوانات از توابع استان فارس، شامگاه جمعه ۶ خردادماه، یک محیط بان و یک همیار محیط زیست در درگیری با شکارچیان غیر مجاز در منطقه حفاظت شده دره باغ کشته شده و یک همیار محیط زیست دیگر نیز زخمی شد.
همینطور، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان، روز پنجشنبه ۱۲ خرداد ماه، از مصدومیت دو جنگلبان در درگیری با قاچاقچیان چوب در منطقه جنگلی لاکان این شهرستان خبر داد. وی همچنین گفت که در روستای انگل بر شهرستان سیاهکل نیز یکی از کارکنان منابع طبیعی این استان در درگیری با هفت نفر از متصرفان یک قطعه زمین ملی مصدوم شد.
همچنین، رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اندیمشک از زخمی شدن یک محیط بان در درگیری با شکارچیان متخلف در منطقه چهل پا این شهرستان خبر داد. به گفته او تلاش برای یافتن متخلفان توسط نیروهای انتظامی در حال انجام است.
حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. هرانا در این حوزه گزارشاتی از هفته اول، دوم ، سوم و چهارمبا هدف آگاهی سازی گردآوری کرده است.
خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان
کولبری، شغلی کاذب و مشقت بار است که مردم مناطق مرزی در پی فقدان فرصت های شغلی به آن روی می آورند و سالانه ده ها تن در مواجهه با خطرات طبیعی و یا در پی شلیک نیروهای مرزبانی کشته و یا زخمی می شوند.
در ماهی که سپری شد، کیانوش لطفی، سمکو خضرنژاد، آکو رسولی، کمال عثمانی و آرام محمدی در مناطق مرزی بانه، عمر یعقوبی و جلال (نام خانوادگی نامشخص) و حکیم ساسانی در مناطق مرزی نوسود و رسول رحمان در مناطق مرزی سردشت بر اثر شلیک مستقیم نیروهای نظامی کشته و زخمی شدند.
همچنین، روز یکشنبه ۱ خردادماه، دو کولبر توسط نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی سومار و روز سه شنبه ۲۴ خرداد، دو کولبر توسط نیروهای هنگ مرزی و نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی نوسود، مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.
به علاوه، دو کولبر در مناطق مرزی نوسود و ارتفاعات مرزی هورامان بر اثر سقوط از ارتفاع زخمی شدند.
همینطور، روز چهارشنبه ۱۱ خرداد ماه، خودروی دو سوختبر در شهرستان خاش واقع در استان سیستان و بلوچستان، در پی شلیک مستقیم نیروهای نظامی واژگون شده و آنها دچار مصدومیت شدند.
گفتنی است، در روز چهارشنبه ۲۵ خرداد ماه، در پی تعقیب و گریز نیروهای نظامی در محور ایرانشهر به بم، خودروی آقای قاسم نارویی واژگون و منفجر شد که موجب سوختگی ۸۵ درصدی این شهروند سوختبر شد. وی ابتدا به بیمارستان خاتم الانبیا ایرانشهر و سپس به بیمارستانی در زاهدان منتقل شده بود که در پی شدت جراحات وارده در بیمارستان جان باخت.
در ضمن، یک شهروند ساکن بندر ماهشهر در استان خوزستان با شلیک نیروهای نظامی زخمی شد. او به دلیل جراحت شدید به بخش مراقبت های ویژه بیمارستان بندر ماهشهر منتقل شده است.
از طرفی، به دنبال تیراندازی در جریان تعقیب و گریز پلیس با چند متهم در قم، یک شهروند که با خودرو خود در حال عبور بود، مورد اصابت گلوله قرار گرفته و جان خود را از دست داد.
ایران از معدود کشورهایی است که کماکان از مجازات های تحقیرآمیز استفاده می کند. این در حالی است که میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی صراحتا استفاده از مجازات های غیر انسانی و موهن از جمله اعدام و شلاق را ممنوع کرده است.
از این قرار، دو متهم اقتصادی در اصفهان به تحمل ۱۲۰ ضربه شلاق در ملاعام و چند متهم اقتصادی در تهران به تحمل ۶۷۲ ضربه شلاق در کنار سایر مجازات ها محکوم شدند.
همچنین، هفت متهم در روستای مرتضی‌گرد از توابع بخش آفتاب شهرستان تهران و چهار متهم در شهرستان مرند واقع در استان آذربایجان شرقی برخلاف اصل حفظ کرامت انسانی، توسط نیروی انتظامی در خیابان های این محله با رفتار تحقیرآمیزی گردانده شدند.
همینطور، یک واحد اقامتی در روستای گردشگری فیلبند از توابع بابل به دلیل آنچه “کشف مشروبات الکلی و اختلاط زن و مرد” عنوان شده، پلمب شد. ۶ شهروند نیز در این خصوص بازداشت شدند. بر اساس این گزارش، این واحد اقامتی به خاطر “کشف مشروبات الکلی و اختلاط زن و مرد” پلمب شد و ۳ واحد اقامتی دیگر نیز اخطار پلمب گرفتند.
همچنین، روز شنبه ۷ خردادماه، یک شهروند در اتاق رییس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان بم اقدام به خودسوزی کرد. این شخص توسط پلیس نیروی انتظامی و اورژانس به بیمارستان منتقل و با ۴۵ درصد سوختگی بستری شده است. همچنین در این حادثه رییس اداره صمت و دو کارمند دیگر دچار آسیب شدند.
با وجود گذشت ۳۲ سال از جنگ ۸ ساله بین ایران و عراق، هنوز مین های به جا مانده از آن دوران، در مناطق مرزی غرب، جنوب غرب و شمال غرب ایران شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان، جان شهروندان را تهدید می کنند.
از این قرار، بامداد روز سه شنبه ۲۴ خرداد، یک مرزبان هنگ مرزی سردشت، بر اثر انفجار یکی از مین های به جای مانده از جنگ ایران و عراق، جان خود را از دست داد.
۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد
در این بخش سعی شده به گزارش‌هایی از نقض حقوق بشر در خرداد ماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارش‌ها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر در ایران نیست.
از مهمترین اخبار که در این ماه بازتاب بسیار گسترده‌ای در کشور داشت، می توان به اعدام فیروز موسی لو زندانی سیاسی در زندان ارومیه، ، تجمعات اعتراضی در تعدادی از شهرها در اعتراض به ریزش ساختمان متروپل، تداوم بازداشت آنیشا اسداللهی و کیوان مهتدی در بازداشتگاه وزارت اطلاعات موسوم به بند ۲۰۹ زندان اوین، تداوم بازداشت جعفر ابراهیمی، محمد حبیبی و رسول بداقی در زندان اوین، تائید حکم علی یونسی و امیرحسین مرادی در دادگاه تجدیدنظر استان تهران، تداوم بازداشت و بلاتکلیفی مریم کریم بیگی در زندان اوین، پیدا شدن یک نوزاد رها شده در گراش، ضرب و شتم ارکان پالانی جاف در حین اعتصاب غذا در زندان رجایی شهر کرج و تجمع سراسری معلمان و بازداشت ده ها فرهنگی معترض اشاره کرد.
۲– گزارشاتی که علیرغم اهمیت با بی‌توجهی روبرو شدند
در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارش‌های حقوق بشری، اساساً با کم توجهی و بعضاً بی‌توجهی رسانه‌ها و افراد فعال در شبکه‌های اجتماعی که به هر ترتیب تشکیل‌دهنده‌ی قسمتی از افکار عمومی هستند روبه‌رو شدند. گفتنی است این نوع کم‌توجهی‌های بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم می‌آورد.
از مهمترین خبرها که در این ماه با بی توجهی رسانه ها و مردم روبرو شدند، میتوان به مرگ یک زندانی در زندان بیرجند، خودکشی یک شهروند به دلیل مشکلات معیشتی در پاوه، اقدام به خودکشی یک زندانی در زندان قزل حصار کرج و خودسوزی یک آبدار به دلیل عدم دریافت دستمزد در شهرستان کهگیلویه اشاره کرد.
